علل ایجاد سنگ های کلیویچرا دچار سنگ کلیه می شویم - مجله پزشکی

این سنگ های کوچک زمانی تشکیل می شوند که املاح موجود در ادرارتان به هم می چسبند و این اتفاق می تواند به دلایل زیادی روی بدهد، مثلاً زمانی که شما داروهای بخصوصی مصرف می کنید. اگر شما کسی در خانواده تان سابقه سنگ کلیه داشته باشید، احتمال اینکه در آینده دچارش شوید بسیار زیاد است.

علائم سنگ کلیه

سنگ های ریز کلیه ممکن است علائمی بروز ندهند و گاهی خود به خود بدون درد و ناراحتی دفع شوند؛ اما سنگ های متوسط تا درشت کلیه می توانند دردهای بسیار شدید و آزاردهنده ای ایجاد نمایند. علائم معمولاً زمانی بروز می نمایند که سنگ کلیه آغاز به حرکت کردن در سیستم ادراری می نماید. سنگ هایی که گیر می نمایند می توانند جلوی جریان ادرار و دفع کامل آن را بگیرند که این عارضه بسیار دردناک است.

علائم معمول سنگ کلیه شامل موارد زیر می گردد:

. درد مداوم و شدید در پایین کمر

. خون در ادرار

. استفراغ یا تهوع ناشی از درد

. تب و لرز

. بوی بسیار ناخوشایند و غیرمعمول ادرار

. کدر بودن ادرار

. شکم دردی که با داروهای معمول رفع نمی گردد

علل ایجاد سنگ های کلیوی

کم آبی بدن

شما باید ادرار کافی فراوری کنید تا بتوانید موادی را که ممکن است به سنگ کلیه تبدیل شوند حل کنید. اگر آب و مایعات کافی ننوشید یا زیاد عرق کنید، ادرار شما ممکن است تیره به نظر برسد، در صورتی که باید زرد روشن یا شفاف باشد. اگر سابقه سنگ کلیه دارید، نباید روزانه کمتر از 8 فنجان ادرار فراوری کنید. بنابراین باید هر روز تقریباً 10 فنجان آب بنوشید، زیرا شما به وسیله عرق و تنفس مقداری از مایعات بدن خود را از دست می دهید. سعی کنید هر روز یک لیوان آب مرکبات بنوشید. سیترات موجود در آب لیموترش یا آب پرتقال می تواند جلوی تشکیل سنگ کلیه را بگیرد.

مصرف زیاد اگزالات به تنهایی

چیزی که شما می خورید نقش بزرگی در ابتلا یا عدم ابتلا به سنگ کلیه دارد. معمول ترین نوع سنگ کلیه زمانی تشکیل می گردد که کلسیم و اگزالات هنگام فراوری ادرار توسط کلیه ها به هم می چسبند. اگزالات ماده ای شیمیایی است که در بسیاری از غذاهای سالم و سبزیجات وجود دارد. اگر سابقه سنگ کلیه از نوع اگزالات را داشته باشید پزشک شما ممکن است توصیه کند مصرف غذاهای اگزالات دار را محدود کنید، مثلاً: اسفناج، ریواس، بلغور گندم و جو.

شاید شنیده باشید که می گویند نوشیدن شیر می تواند باعث سنگ کلیه گردد، اما این درست نیست. اگر شما غذاهای کلسیم دار (مثلاً شیر و پنیر) و غذاهای اگزالات دار را به طور همزمان مصرف کنید، بدن شما اگزالات را بهتر می تواند تحمل کند. زیرا این دو ماده به جای اینکه در کلیه ها با هم ترکیب شوند و سنگ کلیه بسازند، در روده ها با هم ترکیب می شوند. اما در خصوص مکمل های کلسیمی حتما با پزشکتان مشورت کنید.

مصرف زیاد سدیم

همین نمک معمولی که در نمکدان روی میزتان هست می تواند عامل سنگ کلیه تان باشد و احتمال تشکیل انواع سنگ کلیه را افزایش بدهد. بنابراین کمتر اسنک های شور، غذاهای کنسروی، گوشت های فرآوری شده و غذاهای بسته بندی شده مصرف کنید.

مصرف زیاد پروتئین حیوانی

نوع دیگر سنگ کلیه زمانی تشکیل می گردد که ادرار شما بیش از اندازه اسیدی است. گوشت قرمز می تواند اسید اوریک بدن را افزایش بدهد. اسید اوریک در مفاصل تجمع نموده و سبب نقرس می گردد یا اینکه به سمت کلیه ها رفته و سنگ می سازد. از همه مهم تر، پروتئین حیوانی، سطح کلسیم ادرار را افزایش داده و مقدار سیترات آن را پایین می آورد که هر دو اتفاق، عامل تشکیل سنگ کلیه اند.

مسائل روده ای

سنگ کلیه در میان افرادی که دچار بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت زخمی روده اند شایع تر است. مسائل روده می توانند سبب اسهال شوند، بنابراین از مقدار ادرار کم می گردد. بدن شما ممکن است اگزالات زیادی را از روده جذب کند و به همین دلیل اگزالات زیادی وارد ادرارتان گردد.

چاقی

اگر چاق باشید (شاخص توده بدنی تان بالاتر از 30 باشد)، احتمال اینکه دچار سنگ کلیه شوید دو برابر خواهد شد. عمل جراحی لاغری می تواند کمکتان کند وزن کم کنید و شرایط سلامتی تان را بهبود دهید؛ اما مطالعات نشان می دهند افرادی که تحت عمل جراحی لاغری مانند بای پس معده قرار می گیرند، احتمال اینکه دچار سنگ کلیه شوند بیشتر است. البته همه عمل های جراحی لاغری چنین ریسکی ندارند، فقط آن هایی که منجر به سوء جذب مواد مغذی می شوند چنین خطری دارند.

مصرف زیاد کافئین

کافئین، سوخت و ساز بدن را افزایش می دهد و می تواند بدن را دهیدراته کند. شما نباید بیشتر از 400 میلی گرم در روز کافئین مصرف کنید، یعنی معادل تقریباً 4 فنجان در روز. یادتان باشد نوشابه های گازدار، شکلات، انواع چای و نوشابه های انرژی زا نیز می توانند کافئین داشته باشند.

سایر عوارض و بیماری ها

خیلی از بیماری ها می توانند احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش بدهند:

. بعضی از بیماری های ژنتیکی مانند: کلیه اسفنجی، نقص مادرزادی که سبب تشکیل کیست هایی در کلیه ها می گردد.

. دیابت نوع دوم: دیابت نوع دوم می تواند ادرارتان را اسیدی تر کند و شرایط تشکیل سنگ کلیه فراهم گردد.

. نقرس: نقرس باعث تجمع اسید اوریک در خون شده و کریستال هایی در مفاصل و کلیه ها تشکیل می دهد. سنگ کلیه می تواند بزرگ و بسیار دردناک گردد.

. پُرکاری پاراتیروئید: غدد پاراتیروئید شما می توانند هورمون های زیادی ترشح نمایند که سبب افزایش سطح کلسیم در خون و ادرار می گردد.

. اسیدوز کلیه: این مشکل کلیوی می تواند سبب تجمع اسید زیاد در بدن گردد.

مصرف بعضی داروها

داروهایی که می توانند سبب تشکیل سنگ کلیه شوند:

. بعضی از آنتی بیوتیک ها از جمله سیپروفلوکساسین و سولفا آنتی بیوتیک ها

. بعضی از داروهای معمول در درمان HIV و ایدز

. بعضی از دیورتیک ها که برای درمان فشارخون بالا به کار می فرایند.

منبع: مقالات تبیان