عضویت در نهادهای بین المللی چه ثمراتی برای اقتصاد ایران داشته است؟ - مجله پزشکی

جهت دریافت مشاوره خدمات طرح روی جلد کاتالوگ از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

به گزارش خبرنگاران، وزارت اقتصاد و دارایی در هجدهمین روز از اجرای برنامه 100 روز 100 اقدام خود که در آن به معرفی 100 دستاورد وزارت اقتصاد و دارایی در دولت یازدهم و وزارت علی طیب نیا می پردازد، با معرفی رشد و رونق در شرق کشور، به عنوان یکی از 100 دستاورد مهم این وزارت خانه در گزارشی آورده است:

دولت یازدهم از زمان روی کار آمدن جذب سرمایه و تکنولوژیهای روز عضویت در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا را در دستور کار خود قرارداد و وزارت اقتصاد به عنوان متولی دیپلماسی اقتصادی کشور بلافاصله بعد از برجام با رایزنی ها و کوشش های خود در اقدامی عملی پیروز به عضویت در بانک سرمایه گذاری زیر ساخت آسیا شد که این امر برای مردم به ویژه مناطق محروم شرق کشور (در محدوده استان های خراسان جنوبی، شاقتصادی و رضوی) توسعه و رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال را به ارمغان خواهد آورد.

این رونق بر اساس هدف بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا محقق خواهد شد که به پیشبرد پروژه های عمرانی و زیربنایی در کشورهای در حال توسعه مانند پروژه های ریلی، گاز، برق، آب ... یاری می نماید و کشورهای عضو می توانند از مشاوره های فنی و تکنیکی و منابع اقتصادی این بانک استفاده نمایند.

بدیهی است عضویت در چنین بانکی برای کشور ما که دارای سرمایه کافی برای توسعه اقتصادی نیست و هدف بلند رشد 8 درصدی را در نظر دارد یاری بزرگی در توسعه و سرمایه گذاری در مناطق کم برخوردار خواهد بود که نتیجه آن در آینده ای نزدیک قابل رویت است و اولین دستاوردهای آن افزایش رونق در صنعت حمل و نقل، معدن وتوسعه گردشگری در منطقه شرق کشوراست.

دولت یازدهم این اقدام را در چارچوب سیاست های اقتصاد مقاومتی و بندهای زیر دنبال می نماید: تأمین شرایط و فعال سازی کلیه امکانات و منابع اقتصادی و سرمایه های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم درآمد و متوسط.

محور قرار دادن رشد بهره وری در اقتصاد با تقویت عوامل فراوری، توانمندسازی نیروی کار، تقویتِ رقابت پذیری اقتصاد، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها و به کارگیری ظرفیت و قابلیت های متنوع در جغرافیای مزیت های مناطق کشور.

تقویت نظام اقتصادی کشور با هدف پاسخگویی به احتیاجهای اقتصاد ملی، ایجاد ثبات در اقتصاد ملی و پیشگامی در تقویت بخش واقعی. حمایت هدفمند از صادرات کالاها و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارزآوری مثبت به وسیله گسترش خدمات تجارت خارجی و ترانزیت و زیرساخت های مورد احتیاج، تشویق سرمایه گذاری خارجی برای صادرات، برنامه ریزی فراوری ملی متناسب با احتیاجهای صادراتی، شکل دهی بازارهای جدید، و تنوع بخشی پیوندهای اقتصادی با کشورها به ویژه با کشورهای منطقه.

افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور به وسیله توسعه پیوندهای راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای منطقه و دنیا بویژه همسایگان، استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدف های اقتصادی و استفاده از ظرفیت های سازمان های بین المللی و منطقه ای.

عضویت در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا

عضویت در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا به عنوان یکی از دستاوردهای دولت یازدهم در برجام، ایران را با پروژه جاده ابریشم پیوند زده است به طوری که بواسطه طرح یک منطقه، یک جاده، موجب ایجاد فرصت سرمایه گذاری در ایران شده و نوید دهنده رشد و رونق در شرق کشور است.

بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا که از ابداعات و پیشنهادات چین به شمار می رود، نخستین بار در سال 2013 از سوی پکن پیشنهاد شده و در اکتبر 2014 با هدف تامین اقتصادی پروژه های زیربنایی و احداث زیرساخت ها در کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه تاسیس شده است.

در واقع، بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا به منظور پیشبرد پروژه های عمرانی و زیربنایی در کشورهای در حال توسعه، مانند پروژه های گاز، برق، آب و ... به این کشورها وام و مشاوره های فنی و تکنیکی ارائه خواهد نمود.

در سرمایه گذاری ابتدایی، بیشترین سهم معادل 50 درصد از کل سرمایه این بانک (50 میلیارد دلار از 100 میلیارد دلار) از آن چین بود که البته این کشور در بدو تاسیس بانک اعلام کرد که سایر کشورهای عضو می توانند سرمایه و سهم خود در بانک را افزایش دهند.

اهداف و انگیزه ها از تأسیس بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا

چین در طول این سال ها به دومین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل شده، از این رو، طبیعی است که چین بواسطه پروژه هایی همچون بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا و مشارکت در بانک بریکس، درصدد افزایش نقش خود در عرصه اقتصاد دنیا باشد.

از سوی دیگر، چین از سال ها پیش پروژه احیای جاده باستانی ابریشم را با عنوان یک منطقه، یک جاده مطرح نموده بود و در حال حاضر مراحل مختلف این پروژه اقتصادی در حال انجام است. در این میان یکی از کشورهای مهم و دارای نقش در جاده ابریشم نوین نیز جمهوری اسلامی ایران است.

به این ترتیب، پکن نخستین گام برای پیشبرد پروژه جاده ابریشم نوین را در تجهیز و احداث زیرساخت های لازم در کشورهای در حال توسعه حاضر در این راستا می بیند و اعطای وام به این کشورها نیز به همین دلیل اجرا شده که فرصت های مناسبی را نیز برای کشور ما ایجاد خواهد نمود.

تقسیم سهام در میان کشورهای مختلف

بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا دارای 57 کشور عضو است که از این میان 37 کشور منطقه ای و 20 کشور غیرمنطقه ای هستند. در حال حاضر سرمایه این بانک معادل 100 میلیارد دلار است که برابر با دو سوم از سرمایه بانک توسعه آسیایی و نیمی از سرمایه بانک دنیای است.

در این میان بیشترین سهم از آن چین (معادل 30.34 درصد) است که این میزان سهم منجر به حق رای 26.06 درصدی برای چین شده است. پس از چین، بیشترین سهم در میان کشورهای منطقه ای از آن هند (8.52 درصد)، روسیه (6.66 درصد)، کره جنوبی (3.81 درصد) و استرالیا (3.76 درصد) است.

این در حالی است که ایران با در اختیار داشتن 1.61 درصد از سهام بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا، در میان مجموع 57 کشور عضو، از این نظر در رتبه پانزدهم نهاده شده است. این میزان سهم، برای ایران حق رای 1.63 درصدی را نیز در این میان به همراه داشته است.

عضویت ایران در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا

درخواست ایران مبنی بر عضویت در بانک سرمایه گذاری آسیا بلافاصله پس از توافق هسته ای مطرح شد، این عضویت که با رایزنی های وزارت امور اقتصاد و دارایی محقق شد، یکی از دستاوردهای پسابرجام برای ایران است. پس از مطرح شدن این درخواست، وزارت دارایی چین در بیانیه ای در پایگاه خبری خود از حمایت دیگر اعضای موسس این بانک از عضویت ایران به عنوان یک عضو موسس اطلاع داد.

در ادامه این فرایند، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی مورخ 3 شهریور 1395 با عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا موافقت کردند. لایحه عضویت دولت جمهوری اسلامی ایران در بانک سرمایه گذاری زیر ساخت آسیا در این جلسه علنی مورد آنالیز نهاده شد و نمایندگان با 151 رای موافق، 6 رای مخالف و 5 رای ممتنع از مجموع 202 نماینده حاضر با آن موافقت کردند.

پایان ایران با امضای حسن روحانی در تاریخ 6 مهر 1395 عضو این بانک شد. رئیس جمهور در نامه خود به وزارت امور اقتصادی و دارایی، با اشاره به اصل 123 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، این موضوع را ابلاغ کرد. همچنین، با مصوبه هیات وزیران، وزارت امور اقتصادی و دارایی در تاریخ 25 آذر 1395 به عنوان نماینده ایران، عضو بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا شد.

اهمیت عضویت برای ایران

عضویت ایران در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا در وهله نخست نشان از پیروزیت دولت یازدهم در احیای روابط بین الملل جمهوری اسلامی در حوزه اقتصاد و سرمایه گذاری با سایر کشورهای دنیا دارد. شاهد این امر، تایید عضویت ایران در این بانک از سوی کشورهایی نظیر بریتانیا، فرانسه و ایتالیا است؛ امری که به خودی خود مهر تایید دیگری بر از سرگیری روابط اقتصادی دو طرفه با این کشورها نیز هست.

از سوی دیگر، عضویت در این بانک، به دنبال برجام و لغو تحریم های اتحادیه اروپا علیه ایران، گام دیگری برای حضور پررنگ تر جمهوری اسلامی در بازارهای دنیای است. این در حالی است که این بانک بواسطه بدنه اصلی آسیایی خود، می تواند نقش ایران در سرمایه گذاری در کشورهای متعدد این قاره را نیز هموارتر از پیش کند.

از جنبه دیگر، به دنبال عضویت ایران در این بانک و البته لغو تحریم ها، بانک های کشور نیز فرصت جدیدی برای ایجاد نگاه و عملکرد هرچه حرفه ای تر خود به حوزه بانکداری در عرصه بین المللی را نیز به دست می آورند.

نتایج عضویت در این بانک

عضویت در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا، بواسطه پروژه احیای جاده ابریشم با عنوان یک منطقه، یک جاده از سوی چین، ایران را در یک موقعیت مناسب از نظر نقش داشتن در این طرح قرار می دهد. از سوی دیگر، این امر باعث رونق و توسعه در مناطق شرقی کشور و به خصوص در محدوده استان های خراسان جنوبی، شاقتصادی و رضوی خواهد شد.

ایران به عنوان یکی از بزرگ ترین شرکای اقتصادی چین، با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، می تواند در این حوزه بار دیگر نقش آفرینی کند. این موضوع پیش از هر چیز موجب جذب سرمایه گذاری های خارجی در کشور خواهد شد؛ امری که بازتاب آن در اقتصاد کشور و البته در ایجاد فضای رقابتی در بازار داخل بروز پیدا خواهد نمود.

در این زمینه علیرضا خاتون زاده ابیانه، رئیس گروه امور بانکی وزارت اقتصاد، درباره اینکه عضویت در بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا چه دستاوردهایی برای کشور در عرصه بین المللی و داخلی به همراه داشته گفته است: عضویت در این بانک پیش از هرچیز موجب از سرگیری و گسترش روابط بین الملل در حوزه اقتصادی در عصر پسابرجام شد که نقش فعالانه تر ایران در سطح منطقه را به همراه داشت و در آینده می تواند منجر به سرمایه گذاری ایران در این سطح گردد.

دومین تاثیر بین المللی آن، تسهیل سرمایه گذاری خارجی در ایران است. با توجه به محدودیت های بودجه ای و محدودیت در منابع اقتصادی در داخل کشور، استفاده از منابع این بانک برای طرح های زیرساختی و زیربنایی کشور بسیار حائز اهمیت است و ایران می تواند با توجه به هدفی که در اساسنامه بانک زیرساخت آسیا قید شده، از منابع این بانک برای توسعه طرح های زیربنایی داخلی استفاده کند.

از این رو، ایران بواسطه عضویت در این بانک می تواند به شکل دو جانبه علاوه بر تقویت زیرساخت های داخلی خود بواسطه بهره گیری از منابع و ظرفیت های این بانک، در احداث زیرساخت ها در سایر کشورهای عضو نیز همکاری نموده و در جهت رشد و توسعه پایدای اقتصادی گام بردارد.

او در پاسخ به این پرسش که عضویت در این بانک چه مزایای دیگری برای ایران دارد؟ اظهار کرد: با توجه به فضای همکاری و تعامل بین المللی که این بانک به وجود می آورد، عضویت در بانک زیرساخت آسیا، امکان بهره گیری از تجربیات و امکانات فنی دیگر کشورها برای پیشبرد و توسعه فنی اقتصاد کشور را به همراه خواهد داشت.

ضمن اینکه عضویت ایران در این بانک، می تواند موجب پیشرفت عرصه بانکداری در داخل کشور گردد. در این باره ایران می تواند هدف تبدیل شدن به مرکز ثقل بانکی در منطقه به عنوان چشم اندازی که در افق 1404 پیش بینی شده، را با این عضویت ترسیم کند.

وی ادامه داد: از آنجا که طرح بازسازی جاده ابریشم نیز از جمله طرح های در دست اجرای چین در کنار این بانک است، با در نظر دریافت این موضوع که ایران در راستا طرح جاده ابریشم نهاده شده است، به خصوص استان های شمال شرق کشور، امکان بهره مندی از منابع این بانک برای ایجاد زیرساخت ها در این استان ها نیز می تواند در دستور کار قرار گیرد. به عبارت دیگر احیای نقش باستانی ایران در جاده ابریشم، می تواند نقش یک رابط مناسب و تسهیل نماینده احیای نقش ایران را ایفا نماید.

خاتون زاده همچنین اعلام کرد: یکی از اصول اقتصاد مقاومتی بر استفاده کارآمد و موثر از ظرفیت های سازمان های بین المللی و منطقه ای پایدار است و عضویت در این بانک می تواند در جهت تحقق هرچه بیشتر اهداف اقتصاد مقاومتی، کارگشا باشد. بهبود و گسترش ارتباطات ایران در آسیا و منطقه و همچنین حضور پررنگ تر کشور در سرمایه گذاری در کشورهای دیگر، با توجه به ظرفیت این بانک، جزو مواردی است که در همین زمره قرار می گیرد.

همچنین با توجه به ظرفیت های گسترده و عضویت کشورهای متعدد در این بانک آسیایی، ایران می تواند با انتقال تکنولوژی از این کشورها، در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی، از ظرفیت های این بانک استفاده کند.