قضاوی: صنعت، اساتید را تئورسین های بدون درک عملی می داند ، ارتباط با صنعت جایگزین مقاله گردد
به گزارش مجله پزشکی، نظام جذب و ارتقای اساتید شاید مهم ترین عامل جهت دهی فعالیت های اعضای هیئت های علمی باشد. به همین منظور به مصاحبه با رئیس هیئت ممیزه دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی پرداختیم تا این موضوع را آنالیز کنیم.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرنگاران، نظام جذب و ارتقای اساتید شاید مهم ترین عامل جهت دهی فعالیت های اعضای هیئت های علمی در دانشگاه ها باشد. به همین منظور وزارت علوم در راستای پرداختن به این امر مهم آیین نامه ای را تحت عنوان آیین نامه ارتقای اساتید تدوین کرد که در طول زمان ها دستخوش تغییرات فراوانی شد.
آخرین اصلاحات صورت گرفته مربوط به سال 94 می گردد، اصلاحاتی که در زمان خودش حاشیه های بسکمک را در پی داشت تا آنجا که قریب به اتفاق کارشناسان دانشگاهی ایرادات خاص خود را بر آن گرفتند و خواهان اصلاح مجدد آن شدند. همین امر موجب شد تا وزارت علوم ماده الحاقی تحت عنوان ماده 5 را به این آیین نامه بیفزاید؛ به طوری که بخشی از اصلاحات بر دوش موسسات آموزشی باشد و آن ها در قالب ماموریت هایی که دارند، به تدوین آن بپردازند.
بیشتر بخوانیدرشید: آئین نامه ارتقاء اساتید باید به سمت کیفیت گرایی، مسئله پردازی و اثرگذاری برود
10 ابهام آیین نامه ارتقای اساتید / وزارت علوم پای کار بیاید
آیین نامه ارتقای اساتید همچنان در گیر و دار ابهامات / هیچ ساختاری برای تنزل علمی اساتید وجود ندارد
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز از جمله دانشگاه هایی محسوب می گردد که از دیرباز در فعالیت های علمی سرآمد بوده است؛ به همین منظور به تبادل نظر با محمود قضاوی رئیس هیئت ممیزه دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی پرداختیم تا نقاط قوت و ضعف آیین نامه ارتقاء اساتید وزارت علوم و تغییرات ایجاد شده در آیین نامه ارتقاء اختصاصی این دانشگاه را مورد آنالیز قرار دهیم.با توجه به ماده 5 آیین نامه ارتقای اساتید وزارت علوم، آیا تغییری در آیین نامه ارتقای دانشگاه خواجه نصیر داشته اید؟
پس از آنالیز های صورت گرفته در هیئت ممیزه، تغییراتی در بند 3 آیین نامه ارتقاء اعضای هیئت علمی دانشگاه خواجه نصیر انجام شد. طبق اصلاحات صورت گرفته، متقاضیان ارتقاء به مرتبه استاد کمک باید سه مقاله ویژه و اساتید متقاضی مرتبه دانش کمک باید 5 مقاله ویژه داشته باشد.
مقالات ویژه به آن دسته از مقالاتی گفته می گردد که متقاضی، حداقل سه و نیم نمره از 7 را کسب نموده باشد. همچنین ضروری است مقالات تنها از روش هایی همچون استخراج از خاتمه نامه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تالیف انفرادی استاد، ارائه یک طرح تحقیقاتی که خودش مجری و نفر اول آن است و یا با 6 شرط از مشارکت با افراد خارجی درآمده باشد.
6 شرط در نظر گرفته شده باعث می گردد تا همکاری های بین المللی، کار های پژوهشی متقاضی ارتقاء افزایش یابد. به همین دلیل مصوب شد که اگر متقاضی ارتقاء در یک همکاری از میزان 300 میلیون تومان به بالا از صنعت پول به دست آورد با یک شرایطی می تواند همکاری خود را جایگزین ارئه یک مقاله کند. یعنی علاوه بر اینکه از آن طرح پژوهشی با صنعت امتیاز دریافت می نماید، در چند جای دیگر نیز برای فرد، آورده خواهد داشت که از جمله آن ها می توانیم به امتیاز گزارش علمی و آورده پولی به دانشگاه، مقاله مستخرج از طرح ارتباط با صنعت نیز اشاره کنیم. همچنین بدون اینکه هیچ خدشه ای در امتیازات سایر بخش ها ایجاد گردد، متقاضی می تواند همکاری خود را جایگزین یکی از مقالات نیز کند.
سالانه چه تعداد از اعضای هیئت علمی دانشگاه خواجه نصیر ارتقاء می یابند؟
سالانه حدود 40 ارتقاء در دانشگاه خواجه نصیر انجام می گردد، تا به حال 2 نفر از اساتید به وسیله ارتباط با صنعت که یکی از آن ها حدود 800 میلیون و دیگری حدود یک و نیم میلیارد تومان از صنعت پول آورد است ارتقاء یافته اند، البته تنها به وسیله همکاری نبوده است و از سایر بند های آیین نامه ارتقاء اساتید نیز امتیاز کسب نموده اند.
آیا ممکن است شخصی با ارائه طرح پژوهشی از نگارش مقاله برای دریافت رتبه علمی بی احتیاج گردد؟
90 درصد مقررات در آیین نامه ارتقاء اساتید دانشگاه خواجه نصیر، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است؛ بنابراین ما نمی توانیم از آن مصوبات عدول کنیم. طرح های پژوهشی اگر ذاتا یک طرح پژوهشی باشد نه یک مسئله پروفشنال و یک مسئله ساده مهندسی که به دلایل اداری به آن ها پژوهش می گویند، ارتقاء مرتبه علمی را در پی خواهد داشت. اگر پژوهش اصالت داشته باشد به نظر بنده در مجلات علمی هم خروجی آن به صورت مقاله قابل چاپ است، بنابراین نمی توانیم بگوییم شخصی بسیار پژوهش های عالی دارد، اما نمی تواند مقاله بنویسد. از طرف دیگر ارتباط با صنعت بسیار قوی دارد، اما نمی تواند به ارائه مقاله بپردازد.
به نظر بنده کسی که خیلی خوب پژوهش کند و مسائل صنعت را با پژوهش حل نماید، مقاله نیز می تواند با نظر کارفرما چاپ کند. البته در میان بعضی اساتید این بحث ها وجود دارد، اما بهترین کار این است که هیچ چیز را تک بعدی نگاه نکنیم. به طوری که اگر به چاپ مقالات می پردازیم، نظریه پردازی را به صورت کامل رها کنیم یا اگر طرح پژوهشی ارائه می دهیم دیگر به ارائه مقاله نپردازیم و فقط نتیجه را در صنعت باقی بگذاریم.
مهم ترین مشکل ارتباط دانشگاه و صنعت چیست؟ در این خصوص آیین نامه ارتقاء اساتید چه تغییراتی باید داشته باشد؟
اگر چه مسائلی در این راستا وجود دارد که موجب سخت تر شدن ارتباط دانشگاه با صنعت شده است، اما قصد داریم در هیئت ممیزه بعدی به این مسئله توجه بیشتری کنیم. همکاران بسیار کوشش می نمایند تا این ارتباط توسعه یابد، ولی به هر صورت تعدادی از آن ها اصلا پیروز نمی شوند، در صدد هستیم تا به وسیله معاونت پژوهشی با بعضی از وزارت خانه ها و یا سازمان ها همکاری کنیم، منتهی بیشتر حرکت به دست خود اعضای هیئت علمی است.
بنده صراحتا به این موضوع اذعان می کنم که هیچ استادی از پول بدش نمی آید، اما آنچه بسیار سخت و سخت است این است که ارتباط دانشگاه و صنعت به راحتی برقرار نمی گردد.ما معتقدهستیم نتیجه تحقیقات ما توسط بشریت مورد استفاده قرار می گیرد بنابراین مختص به یک کشور نیست، ریشه مسائل در خود صنعت است نه در دانشگاه، صنعت اساتید را به تئورسین های بدون درک عملی می داند البته ما هم معتقد هستیم آن ها دورنگری ندارند و آینده را مد نظر قرار نمی دهند.
بنده معتقد هستم تمام صنایع محلی باید با دانشگاه های محلی وارد قرارداد شوند و اجبار گردد که بخشی از بودجه خود را برای ارتباط با دانشگاه اختصاص دهند و از اساتیدی که قابلیت های لازم را دارند، استفاده نمایند. بعضی ها در این موارد نظرات متفاوتی دارند، اما در حقیقت اگر تنها بودجه ای به دانشگاه برای پژوهش داده گردد موضوع را حل نخواهد کرد از سوی دیگر اگر بودجه بین تعدادی از اساتید تقسیم گردد ممکن است هر استادی توانمندی حل مشکل صنعت را نداشته باشد بنابراین موارد گفته شده راهکار مناسبی نخواهند بود.
در خارج از ایران نیز اساتید به طور فردی پورپوزال به صنعت ارسال نموده و از آن گرنت دریافت می نمایند، البته عقد قرار داد با دانشگاه خواهد بود. بهتراست در ایران هم این طور باشد.
نظر شما درباره اصلاح آیین نامه ارتقای اساتید چیست؟
رشته ها باید تفکیک شوند ارتباط با صنعت برای زمینه های مهندسی پزشکی و علوم انسانی متفاوت است به همین منظور نمی گردد به همه با یک چشم نگاه کرد. آیین نامه خیلی جای کار دارد، ولی به هر صورت مسلم است که نمی گردد بدون آیین نامه حرکت کرد و تغییرش هم سخت است. دانشگاه هایی مثل ما که هیئت ممیزه دارد باید پیشنهادشان را که در آیین نامه نیست به وزارت علوم ارسال و مصوبه آن را دریافت نمایند. البته خود این کار خیلی طول می کشد. برای تصویب آیین نامه پیشنهادی دانشگاه خواجه نصیر حدود یک سال در نوبت بودیم تا وزارت علوم به ما مصوبه داد.
با توجه به اینکه در آیین نامه ارتقاء اساتید، روشی برای تنزل عملی وجود ندارد. آیا در دانشگاه خواجه نصیر برای این موضوع پیشنهادی داشته اید؟
یک عضو هیئت علمی کوشش می نماید که ارتقاء به استادی پیدا کند ممکن است بگوید من به مرتبه مورد نظر خود دست یافته ام و دیگر احتیاجی به کوشش ندارم. در دانشگاه خواجه نصیر این موضوع مورد آنالیز نهاده شد. به طوری که آن را در مسئله بازنشستگی مورد توجه قرار دهیم. بر این اساس فرد وقتی به مرتبه استاد تمامی رسید باید هر ساله درصدی از آیین نامه ارتقاء را به دست آورد.
اما به هر صورت تنزل درجه و برگرداندن دانشکمک یا استادکمک با توجه به شرایط فرهنگی که داریم امری سخت و نشدنی است و این موضوع بسیار باعث شکایت و نارضایتی افراد می گردد، به نظرم می رسد این کار ها را باید به وسیله سیستم های تشویقی دنبال کنیم. البته یک سری مصوبات هم داریم که بعضی از آن ها وزارتی و بعضی هیئت امنایی است. در دانشگاه خواجه نصیر اگر یک متقاضی بعد 3 سال نتوانست مشروط به شرایطی، درصدی از آیین نامه ارتقاء را بیاورد تمدید قرار نخواهد شد و عذرش خواسته می گردد. ما در دانشگاه از این موارد داشته ایم.
پیشنهادی برای تغییر بند های آیین نامه ارتقاء اساتید دارید؟
با توجه به تجربه ای که دارم باید به این نکته اشاره کنم که ما خیلی نمی توانیم تغییرات اساسی در آیین نامه ارتقاء اساتید ایجاد کنیم. بعضی معتقد هستند باید به مقالات فارسی بها داده گردد، ولی ما خودمان می دانیم مقالات فارسی در ایران به خوبی داوری نمی شوند، وقتی مقاله فارسی ارائه می دهید خواننده در حد کشور خودتان خواهد بود، اما به نظر بنده مقالات باید به یک زبان زنده بین المللی ارائه داده شوند.
آیین نامه ارتقاء در شرایط فعلی 4 رکن دارد، فعالیت های فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و اجرایی. در حوزه فرهنگی اساتید دریک سری از کلاس ها شرکت می نمایند و به تناسب آن از امتیاز برخوردار خواهند شد. در حقیقت باید یک مقداری نوآوری داشته باشیم و به افراد بگوییم تا در بخش فرهنگی کرسی نظریه پردازی تشکیل دهند. همچنین ضروری است در بخش آموزشی تغییراتی ایجاد گردد به نحوی که اساتید در ارائه دروس خود و بخش پژوهشی نوآوری داشته باشند.
بنده اعتقاد دارم چیدمان آیین نامه ارتقاء اساتید خوب است، اما گاهی اوقات باید اصلاح کنیم و بالا و پایین ببریم. فرض کنید ممکن است استادی در زمینه آموزشی، پژوهش یا کار اجرایی قوی باشد ما در هیئت ممیزه به این موضوع توجه نموده ایم. یک مقداری هم در بعضی موارد حمله های بی جا به آیین نامه ارتقاء اساتید شده است. اما در حقیقت باید دید این آیین نامه چطور در دانشگا های مختلف اجرا می گردد.
بنابراین ارتباط با صنعت برای ارتقاء اساتید خوب است، اما باید دید آیا تمام اساتید می توانند به وسیله آن ارتقاء یابند و اینکه بعضی می توانند isi بنویسند و بعضی تنها فارسی مینویسند، البته در این مورد مسائلی وجود دارد زیرا ما در کشورمجلاتی که همچون isi باشند کم داریم؛ و برای دست یابی به آن احتیاجمند بسترسازی هستیم.
منبع: خبرگزاری دانشجو