5 علت علمی و روان شناختی برای این که بعضی افراد ادعا می نمایند خاطراتی از آینده دارند
به گزارش مجله پزشکی، بعضی افراد ادعا می نمایند که قبل از وقوع یک رویداد، خاطره ای فکری از ان دارند یعنی دارای خاطراتی از آینده هستند. این پدیده عجیب باعث شده که بسیاری از محققان در حوزه های روان شناسی، علوم اعصاب و فیزیک نظری در پی توضیحی برای آن باشند. بعضی از این تجربیات همان دژاوو (Déjà Vu) هستند، یعنی فرد احساس می نماید یک موقعیت خاص را قبلاً تجربه نموده. در مواردی دیگر، این افراد مدعی هستند که از یک اتفاق کاملاً نو، پیش از وقوع آن آگاهی دارند. این موضوع می تواند به دلایل مختلفی از جمله خطاهای حافظه، رویاهای پیش آگاهانه (Precognitive Dreams)، و حتی تئوری های مربوط به چندجهانی (Multiverse) مرتبط باشد. در بعضی از نظریه ها، زمان به عنوان یک پدیده انعطاف پذیر در نظر گرفته می گردد که امکان دارد خاطرات از آینده به نحوی در فکر انسان ها ذخیره کند. با این حال، دانشمندان تا به امروز هیچ شواهد محکمی برای تأیید این ادعاها پیدا ننموده اند. در عوض، بعضی پژوهش ها نشان داده اند که مغز ما ممکن است اطلاعات را به صورت غیرمعمول پردازش کند.
اگرچه بعضی از این موارد را می توان با پدیده های علمی و روان شناختی شرح داد، اما هنوز هم بسیاری از افراد باور دارند که چیزی فراتر از مغز انسان در حال رخ دادن است. بعضی این خاطرات را نشانه ای از ادراک فراتر از زمان می دانند که در آن، اطلاعات آینده به نحوی به فکر فرد منتقل می گردد. در مقابل، نظریه های علمی کوشش می نمایند این پدیده را با مکانیزم های عصبی، ناهماهنگی حافظه (Memory Misalignment)، و توهمات شناختی (Cognitive Illusions) شرح دهند. این موضوع همواره میان علم و فلسفه مورد بحث بوده و همچنان یکی از معماهای مجذوب کننده دنیای روان شناسی و فیزیک محسوب می گردد.
در ادامه، پنج دانستنی جالب درباره این که چرا بعضی افراد ادعا می نمایند که خاطراتی از آینده دارند، آنالیز خواهیم کرد.
1- دژاوو: احساس تجربه دوباره یک لحظه در آینده
پدیده دژاوو (Déjà Vu) یکی از متداول ترین دلایلی است که باعث می گردد افراد احساس نمایند که آینده را به یاد دارند. در این حالت، فرد هنگام مواجهه با یک موقعیت خاص، حس عجیبی پیدا می کند که گویی آن را قبلاً تجربه نموده. مطالعات نشان داده اند که این پدیده به نحوه پردازش اطلاعات در مغز مرتبط است. زمانی که اطلاعات نو به بخش های مختلف حافظه مغز ارسال می گردد، ممکن است دچار اختلالات زمانی (Temporal Lags) گردد. این اختلال باعث می گردد که مغز، اطلاعات نو را به اشتباه به عنوان یک خاطره قدیمی ثبت کند. این تجربه معمولاً کوتاه مدت است و چند ثانیه بیشتر طول نمی کشد. در حالی که دژاوو معمولاً بی ضرر است، بعضی از افراد آن را به خاطرات واقعی از آینده تعبیر می نمایند. بااین حال، دانشمندان معتقدند که این تنها یک خطای شناختی (Cognitive Error) در پردازش حافظه است. بعضی از پژوهش ها نشان داده اند که دژاوو بیشتر در افرادی که خواب کم یا استرس زیاد دارند رخ می دهد.
2- رویاهای پیش آگاهانه: آیا خواب ها می توانند آینده را پیش بینی نمایند؟
بعضی از افراد ادعا می نمایند که قبل از وقوع یک رویداد، آن را در خواب دیده اند، پدیده ای که به رویاهای پیش آگاهانه (Precognitive Dreams) معروف است. در تاریخ، موارد زیادی از افرادی گزارش شده که خواب هایی دیده اند که بعدها به واقعیت تبدیل شده اند. محققان این پدیده را به ناخودآگاه فکر (Subconscious Mind) و توانایی تحلیل الگوهای روزمره مرتبط می دانند. یعنی مغز می تواند نشانه های کوچکی را از محیط دریافت کند و ناخودآگاه آن ها را در خواب پردازش نموده و پیش بینی هایی از آینده ارائه دهد. بعضی از دانشمندان معتقدند که این پدیده یک تلقین فکری (Self-fulfilling Prophecy) است، به این معنا که وقتی فرد یک خواب خاص را به یاد می آورد، ناخودآگاه به سمتی حرکت می کند که آن اتفاق را رقم بزند. بااین حال، هواداران نظریه های ماورایی بر این باورند که فکر انسان می تواند به آینده دسترسی پیدا کند. اگرچه تا به امروز هیچ شواهد علمی قطعی برای این ادعاها وجود ندارد، اما این پدیده همچنان یکی از مباحث مجذوب کننده در روان شناسی و متافیزیک محسوب می گردد.
3- تأخیر در پردازش حافظه: چرا مغز گاهی اطلاعات را اشتباه ذخیره می کند؟
یکی از شرحات علمی برای این که چرا بعضی افراد فکر می نمایند که خاطراتی از آینده دارند، تأخیر در پردازش حافظه (Memory Processing Delay) است. مغز انسان اطلاعات را به وسیله هیپوکامپ (Hippocampus) پردازش می کند و آن ها را در حافظه کوتاه مدت و بلندمدت ذخیره می کند. گاهی اوقات، این روند به درستی انجام نمی گردد و اطلاعات نو ممکن است به اشتباه در بخش خاطرات قدیمی ذخیره گردد. این امر باعث می گردد که فرد هنگام مواجهه با یک موقعیت نو، احساس کند که قبلاً آن را تجربه نموده است. بعضی از پژوهشگران معتقدند که این مشکل می تواند به اختلالات عصبی (Neurological Disorders) یا استرس بیش ازحد مرتبط باشد. در موارد نادر، افرادی که دچار صرع لوب گیجگاهی (Temporal Lobe Epilepsy) هستند، ممکن است دچار تجربیات شدیدتری از دژاوو و خاطرات آینده شوند. مغز انسان همواره به صورت خطی اطلاعات را پردازش نمی کند، بنابراین بعضی از تجربیات می توانند به گونه ای ثبت شوند که انگار از آینده آمده اند.
4- چنددنیای و تئوری دنیا های موازی: آیا خاطرات آینده از یک واقعیت دیگر می آیند؟
بعضی از نظریه های فیزیک مدرن، مانند تئوری چنددنیای (Multiverse Theory)، پیشنهاد می نمایند که ممکن است دنیا های متعددی وجود داشته باشند. در این دیدگاه، هر انتخابی که ما انجام می دهیم می تواند یک واقعیت موازی ایجاد کند که در آن، رویدادهای مختلفی اتفاق می افتد. بعضی از هواداران این نظریه باور دارند که خاطرات آینده می توانند ناشی از دسترسی ناخودآگاه به یکی از این دنیا های موازی (Parallel Universes) باشند. به عبارت دیگر، شاید فکر ما بتواند اطلاعاتی را از یک خط زمانی دیگر دریافت کند که در آن، رویدادهای آینده قبلاً اتفاق افتاده اند. درحالی که این ایده بیشتر جنبه فلسفی دارد، بعضی دانشمندان در حوزه فیزیک کوانتوم به امکان چنین پدیده هایی اشاره نموده اند. بااین حال، تا به امروز هیچ شواهد تجربی قانع نماینده ای برای تأیید این نظریه ارائه نشده است.
5- نقش توهمات شناختی در احساس داشتن خاطرات آینده
مغز انسان یک سیستم بسیار پیچیده است که همواره اطلاعات را به درستی پردازش نمی کند. توهمات شناختی (Cognitive Illusions) نوعی از خطاهای فکری هستند که باعث می شوند افراد تجربیات غیرواقعی داشته باشند. یکی از این توهمات، اثر ماندلا (Mandela Effect) است که در آن، گروهی از افراد یک خاطره اشتباه اما مشترک را به یاد می آورند. بعضی دانشمندان معتقدند که خاطرات آینده ممکن است نوعی توهم شناختی باشند که ناشی از تفسیر نادرست فکر از تجربیات روزمره است.
منبع: یک پزشک