برترین رژیم برای ترک اعتیاد - مجله پزشکی

برترین رژیم برای ترک اعتیاد

نویسنده: دکتر محمدعلی حریرچیان*

از دیدگاه رفتارشناسی، ترک اعتیاد، خداحافظی با رفتارهای نامناسب است. تغذیه ما وجهی از رفتار روزانه ماست. از میان نشانه های یک زندگی اعتیادی همانند بی تفاوتی به سر و وضع ظاهری خودمان، یکی هم بی توجهی به غذایی است که می خوریم. بسیار پیش می آید که غذای کمی بخوریم یا حتی غذا خوردن را فراموش کنیم و یا برعکس، به نحوی افراطی، خوراکی هایی بخوریم که ارزش غذایی چندانی ندارند. از اهداف اساسی درمان وابستگی به مواد، ارتقای سطح مسوولیت پذیری بیماران است. رعایت تغذیه متعادل و صحیح، در واقع پذیرش مسوولیت های ما نسبت به بدن خودمان است.

ظریفی گفته است که: همه دوست دارند که به بهشت بفرایند ولی مشکل اینجاست که کسی دوست ندارد بمیرد. همه ما دوست داریم بدنی قوی و سالم داشته باشیم اما کمتر در مقام ایفای الزامات آن برمی آییم. پرواضح است که سوءمصرف مواد، آثار تخریبی بسکمک بر بدن ما خواهد داشت. اعتیاد به لحاظ عوارضی که بر اعضا و جوارح ما دارد، شبیه سگ است؛ یعنی بعضی اعضا را لیس می زند و بعضی دیگر را گاز می گیرد. اما به هر حال، هر چه شدت و مدت وابستگی بیشتر باشد، تخریب بدنی بیشتر است. در واقع بیشتر معتادان به درجاتی دچار سوءتغذیه هستند.

مصایب اعتیاد

بیماران در زمان مصرف مواد به اشتباه آنها را عامل قدرت و انرژی گرفتن خود می دانند اما در حقیقت این مواد تهی از انرژی هستند. کاهش اشتها، سوءهاضمه و سوءجذب، نقص عملکرد کبد و لوزالعمده، کم کاری روده و هم عدم دفع مناسب سموم و مواد زاید حاصل از سوخت وساز، از جمله عوارض مصرف مواد است. بعلاوه مصرف مواد به افزایش دفع و اتلاف بعضی مواد ضروری برای بدن می انجامد که ریزمغذی هایی همانند ویتامین ها و املاح معدنی از جمله اند. ریزمغذی ها چاق نماینده نیستند اما اشتها را زیاد می نمایند و هر چند از متابولیسم آنها مستقیما انرژی فراوری نمی گردد اما در فراوری انرژی برای بدن ما نقش واسطه ای بسیار مهمی را ایفا می نماید. ویتامین های گروه B و اسید فولیک از این گروه اند.

علاوه بر ریزمغذی ها، سوخت وساز درشت مغذی ها (کربوهیدرات ، چربی و پروتئین) هم که عوامل اصلی فراوری انرژی در بدن ما هستند، با اختلال جدی همراه می گردد. اینکه در یک برنامه غذایی متعادل توصیه می گردد که 45 درصد منابع انرژی از محل مصرف کربوهیدرات، 30 درصد از محل مصرف چربی ها و 25 درصد به وسیله مصرف پروتئین تامین گردد، نقش و صندلی درشت مغذی ها را در توانایی برای تحرک و انجام فعالیت های روزانه ما نمایان می سازد.

برای شناسایی عادت ها

توصیه می کنم اگر حوصله دارید برای خودتان جدولی تهیه کنید و در آن، آنچه می خورید و محل و موقعیت غذا خوردن و شرایط روحی خودتان در زمان مصرف غذا و هم کار دیگری را که در حین غذا خوردن انجام می دهید، یادداشت کنید. این جدول را حداقل برای 2 تا 3 روز تکمیل کنید. شاید این روش به شما کمک کند که عادات اشتباه تغذیه ای خود را شناسایی نموده و به تصحیح آنها بپردازید. به اسم مثال، اگر شما غالبا صبحانه یا ناهار خود را فراموش می کنید و به جبران آن در مواقعی که فرصت پیدا می کنید با تنقلاتی که فاقد ارزش غذایی لاز م اند، خودتان را سیر می کنید، اگر پشت میز کارتان یا حین رانندگی و یا صحبت با تلفن غذا می خورید و اگر زمانی که شادمان یا عصبانی هستید به خوردن افراطی روی می آورید، بدانید که رفتار تغذیه ای صحیحی نداشته و غذاها را همانند مواد مصرف می کنید. به یاد داشته باشید که عجله کار شیطان است و همانند ترک پیروز مواد، تغییر عادات و رفتارهای غذایی ما هم نیازمند مرور زمان است و به تدریج می توانیم رفتارهای غذایی مطلوب را جایگزین کنیم.

6 توصیه تغذیه ای در ترک اعتیاد

1- برنامه غذایی در دوران ترک وابستگی، باید حاوی مقادیر کافی از ریزمغذی ها و درشت مغذی ها باشد تا بتواند بدن شما را در بازسازی بافت ها و برطرف آسیب های وارده کمک رساند. بهتر است علاوه بر 3 وعده غذای اصلی، از 2 میان وعده غذایی هم سود جست. به عبارت دیگر 5 وعده غذایی سبک تر مهم تر از 3 وعده غذایی مفصل است. میان وعده های غذایی کمک می نمایند اختلاف بین حداقل و حدبیشتر قندخون در طول روز کاهش یابد؛ چون یکی از عواملی که موجب تغییرات خلق بیمار، احساس افت انرژی و خستگی، تحریک پذیری و عصبانیت در طول روز می گردد، نوسان های قندخون است. به طور کلی، در دوران ترک وابستگی، رژیم غذایی پرپروتئین و غنی از کربوهیدرات (قند) مفید خواهد بود.

2- خوردن میوه و سبزیجات تازه و غذاهای حاوی غلات کامل (مثل نان های سبوس دار و برنج سبوس دار) می تواند منابع ویتامینی لازم را برای تان تامین کند. مصرف روزانه یک قرص مولتی ویتامین کافی است و زیاده روی در مصرف ویتامین ها آسیب رسان است.

3- برای برطرف یبوست مزمن، مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا کمک نماینده است. میوه و سبزیجات از این لحاظ موثرند و از بروز عوارضی چون همورویید (بواسیر)، پیشگیری می نمایند. مصرف داروها و فرآورده های ملین هم کمک نماینده اند.

4- در مصرف چربی ها محدودیت قایل شوید. هر چند که 25 درصد از کالری غذای ما باید از مصرف چربی ها تامین گردد ولی فرهنگ غذایی ما به گونه ای است که معمولا مقادیر به مراتب بیشتر از 25 درصد انرژی روزانه خود را از مصرف چربی ها تامین می کنیم.

5- از مصرف کافئین حتی الامکان اجتناب کنید. به تدریج از روزهای آغازین ترک مواد، مصرف کافئین را کاهش دهید و این فرایند را تا رسیدن به حداقل مقداری که می توانید ادامه دهید. یادتان باشد که قهوه دم نموده، چای، نوشابه ، کاکائو و شکلات و نسکافه حاوی مقادیری کافئین هستند.

6- مصرف قند و شکر و شیرینی جات هم می تواند به اسم یک محرک عمل کند لذا ضرورت دارد مصرف آنها را متناسب با مقدار فعالیت فیزیکی خود تنظیم کنید. به علاوه، هنگام تمایل به شیرینی بهتر است میوه های شیرین بخورید.

پی نوشت ها :

*درمانگر اعتیاد

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون